historii firmy Mogami Densen (ang. Mogami Cable) pisaliśmy przy okazji testu kabli z podstawowej serii NI. To jeden z producentów, którzy swoja ofertę kierują na rynek pro i dla przemysłu, dlatego do wszelkich nowinek, jeśli nie da się ich zmierzyć, podchodzą bardzo nieufnie. Jeśli jednak coś przejdzie wewnętrzne testy, wdrażane jest bez oglądania się na koszty i odbiór rynku. Popatrzmy, dla przykładu, na testowane tym razem kable – nie wyglądają jak high-endowe kable, nawet do takiego wyglądu nie aspirują. Zarówno interkonekt, jak i kabel głośnikowy mają niewielką średnicę i gdyby nie fantastyczne wtyki, mogłyby służyć za sznurówki. A mimo to znalazły się na szczycie oferty.

Jak się jednak okazuje, ich produkcja jest skomplikowana i gdyby nie ich ogromna popularność, Mogami – jak czytamy w materiałach prasowych – wolałaby przeznaczyć te środki na produkcję innych modeli (czyt. Koichi Hirabayashi, Hi-Fi Cable NEGLEX 2803 & 2804 - Historical Review, pdf).
To jedne z najdłużej produkowanych przez tę firmę kabli, które wyrosły wprost z wewnętrznej potrzeby pana Koichi Hirabayashi, szefa i głównego inżyniera, poddania w wątpliwość twierdzeń panów Akihiko Kaneda oraz Sabro Egawa, którzy niezależnie od siebie, w (odpowiednio) 1974 i 1975 roku opublikowali artykuły, w których dochodzili, że kable zmieniają dźwięk. Na owe czasy była to czysta herezja, jednak wkrótce co bardziej dociekliwi inżynierowie zaczęli wgłębiać się w temat.

Jako jeden z powodów zmiany dźwięku wskazywano efekt naskórkowy. Pan Hirabayashi w wyniku obliczeń, a następnie ślepych testów udowodnił sobie i współpracownikom, że to prawda – efekt naskórkowy powoduje modyfikację, przesyłanego kablem, sygnału audio. Problemem wciąż było to, że tych zmian nie dało się zmierzyć, a jedynie obliczyć i usłyszeć. Rozwiązanie przyszło wraz z lepszym zrozumieniem psychoakustyki – ludzki mózg jest w stanie precyzyjnie wychwycić nawet minimalne różnice zachodzące między bardzo blisko położonymi częstotliwościami, a bardzo słabo reaguje na różnice, jeśli częstotliwościami są od siebie położone daleko. Czyli działa dokładnie odwrotnie niż systemy pomiarowe, stąd rozbieżność między pomiarami i odsłuchami.

Na podstawie tych badań zaprojektowano kable NEGLEX 2803 & 2804, o które, jak pisze pan Hirabayashi, zawsze toczy boje z księgowymi, chcącymi wycofać je z produkcji i zastąpić czymś o lepszym stosunku kosztów wytworzenia do kosztów uzysku.

CO I JAK

Nazwa serii NIII to skrót od Neglex III. Do testu trafiły dwa kable – interkonekt NIII-2803 oraz kabel głośnikowy NIII-2804. NIII-2803 to kabel koaksjalny, bardzo giętki, o niewielkiej średnicy fi 3,6 mm. Zastosowano w nim opatentowaną konstrukcję Double Cylindrical. Środkowa żyła to linka owinięta wokół rdzenia o małej średnicy. Na nią naniesiona jest gruba warstwa dielektryka, tworzącego rdzeń dla żyły „powrotnej”, czyli kolejnej linki.
Wewnętrzny rdzeń o średnicy fi 0,7 mm wykonano z poliestru, a zewnętrzny z polipropylenu. Środkowa skrętka to 30 żył, o średnicy fi 0,08 mm każda, a zewnętrzny ze 100 żył o tych samych średnicach. Materiałem jest bardzo dobra miedź PCOCC, tj. oczyszczana, o długich kryształach. Interkonekt zakończony został w Polsce, u dystrybutora, jednymi z najlepszych wtyków RCA, jakie znam: ETI Bullet Plug TeCu (tellurium copper).

Także kabel głośnikowy NIII-2804 ma budowę zbalansowaną i ma tę samą średnicę, co interkonekt, czyli niewielką (na zdjęciu poniżej w porównaniu do kabli Tara Labs Omega Onyx). Także i jego konstrukcja to Double Cylindrical, ale rożni się ona od budowy interkonektu. Wewnętrzny rdzeń z polipropylenu ma dużą średnicę – nawiniętych jest na niego 100 drucików po 0,08 mm każdy. Zaraz nad nimi jest płaszcz z poliestru, a na nim kolejne 100 drucików. Polski dystrybutor wyposażył go z jednej strony w złącza typu banan ETI Bayonet TeCu, a z drugiej w widły ETI Spades OFHC z oczyszczonej miedzi.

Płyty użyte do odsłuchu (wybór):

• Cocteau Twins, Blue Bell Knoll, 4AD/Imperial records TECI-24275, CD (1988/2006).
• Dexter Gordon, A Swingin’ Affair, Blue Note/Audio Wave AWMXR-0023, XRCD24 (1964/2013).
• Electric Light Orchestra, Out of the Blue, Epic/Sony Music Japan SICP-30111, Blu-spec CD2 (1972/2013).
• Jack de Johnette & Foday Musa Suso, Music From The Hearts Of The Masters, Golden Beam Productions GBP1112, CD (2005).
• Miles Davis, Sorcerer, Columbia/Mobile Fidelity UDSACD 2145, “Special Limited Edition, No. 1938”, SACD/CD (1967/2014).
• Serge Gainsbourg, Histoire de melody Nelson, Mercury Records/Universal Music France 277 825 3, “Deluxe Edition”, 2 x CD + DVD (1971/2011).
• St. Vincent, S/T, Loma Vista/Hostess 3767247J, CD (2013).
• The Doors, The Best of the Doors, Elektra/Audio Fidelity AFZ5 206, “Limited Edition No. 0115”, SACD/CD (1973/2015).
• Tori Amos, Little Earthquakes, Atlantic/Rhino 2795617, “Deluxe Edition” 2 x CD (1992/2015).

Japońskie wersje płyt dostępne na

Kable o tak długim CV, jak obydwa Mogami, pracujące w tak wielu miejscach – studiach nagraniowych, postprodukcyjnych, masteringowych, mają w dźwięku coś solidnego. Mogą nie być tak wyrafinowane, jak produkty dedykowane rynkowi hi-fi, ale raz, że są od nich zwykle kilka, albo kilkanaście razy tańsze, a dwa, że dają pewien pakiet podstawowy, na którym muzyka budowana jest bez spięcia i zadyszki.

Kable NIII mają w sobie coś takiego. Grana za ich pomocą muzyka jest wiarygodna. Każda kolejna odsłuchana płyta, każdy kolejny wysłuchany wykonawca przynosi coś swojego, własnego, ale wszystkie mają zaplecze w postaci równego pasma przenoszenia. To ważne, szczególnie dlatego, że obydwa kable (piszę o nich razem, ponieważ zachowują się niemal identycznie) wykazują wyraźnie słyszalne obrzydzenie względem rozjaśnień i ostrości. Nie jest to wprost ocieplenie brzmienia, jak np. z kablami Supra, kolejnego fantastycznego producenta niedrogiego okablowania. Tutaj atak też jest zaokrąglony i wygładzony, ale góra sięga wysoko i jest mimo wszystko dobrze akcentowana.

Najlepiej słychać to z nagraniami jazzowymi, gdzie mamy do czynienia z częstym atakiem mocnej perkusji – Mogami pokazują blachy i werble klarownie, jako grupę dźwięków, starając się zachować ich wspólny mianownik i nie dopuścić jednocześnie do „przegrzania” przekazu – to daje zwykle wrażenie nerwowości. Można to opanować – w jakiejś mierze – przez lepszą rozdzielczość i selektywność, jak w kablach The Chord Company (i znowu producent pro, który odniósł sukces w hi-fi). Trzeba wówczas jednak bardzo uważać na system, w którym te kable pracują, ponieważ wystarczy jeden jego element o nie do końca sensownej reprodukcji góry pasma, aby doszło do wyostrzenia dźwięku. A to jeden z poważniejszych błędów, jakie można w audio popełnić. Z Mogami takiego problemu nie ma, zachowują się, jakby były na rozjaśnienia gdzieś po drodze, przed nimi lub po nich, odporne.

Jeślibym miał jednak jakoś pokrótce powiedzieć, jak te kable „brzmią” (tj. jak modyfikują sygnał), to powiedziałbym, że są lekko zaokrąglone i najwięcej informacji dostajemy ze środka pasma i dołu. Ten ostatni podzakres jest szczególnie aktywny, co – biorąc pod uwagę maleńką średnicę kabli jest niesamowite – daje znakomite oparcie wszystkiemu, co dzieje się wyżej. A jeśli mamy mocne, pełne głosy, pokazane w pierwszym planie, jak Nat ‘King’ Cole’a z monofonicznej rejestracji z 1952 roku, albo głos Serge’a Gainsbourga z pochodzącej z 1971 roku płyty Histoire de melody Nelson, zostaniemy zaskoczeni pełnią, uderzeniem i głębią.

Swoje kable muszą oczywiście zapłacić, nie ma nic za darmo. W stosunku do droższych kabli, o większej średnicy dostajemy nieco mniej wypełniony środek pasma. Jego niższa część jest mniejsza i nie tak dynamiczna. Dynamika w ogóle jest tutaj raczej sensowna niż wybuchowa. Dźwięk zawsze jest wyważony i poukładany, ma się jednak co jakiś czas ochotę podkręcić gałkę siły głosu, żeby mocniej wypełnić pomieszczenie dźwiękiem. Z Mogami pierwszy plan jest nieco za linią łączącą głośniki i współgra z daleko rysowaną sceną. To wszystko słychać i nie ma co udawać, że są to kable bez wad – tak nie jest. Wszystko to nie jest jednak ani dokuczliwe, ani nawet nie zwraca na siebie uwagi.

Słuchałem japońskich łączówek zarówno w systemie referencyjnym, zamieniając je z interkonektami Siltech Double Crown i kablami głośnikowymi Tara Labs Omega Onyx, jak i w niedrogim systemie, który złożyłem z kilkoma produktami, które poprosiłem do testu. I to z tym drugim zabrzmiał po prostu porywająco, na miejscu. Jego podstawą był wzmacniacz Creek Evolution 100A (8300 zł) – piękne, gęste granie i duża dynamika. Do niego podłączyłem znacznie tańsze kolumny, które jednak razem z Creekiem dały coś szczególnego – nowe Chario Prima z serii Reflex, kosztujące zaledwie 3500 zł za parę.

W takim systemie kable Mogami zagrały bezbłędnie. Można je stosować w systemach, gdzie pojedynczy klocek kosztuje 10 000 zł i więcej, a wyciągniemy z nich wszystko, co najlepsze, nie eksponując ich słabszych stron. Ale posłuchacie państwo systemu o którym piszę, z jakimś fajnym gramofonem Regi lub Pro-Jecta, a jestem przekonany, że pieniądze zmienią właściciela. To rzetelne, solidne kable, które są na rynku od lat i od lat potwierdzają, że solidna inżynieria podparta dobrym słuchem procentuje w każdych warunkach.