zw. „integracja pionowa” w ramach danej firmy polega na tym, że w jej gestii jest wszystko, co wiąże się z danym typem produktu. W przypadku audio taka firma kontroluje dźwięk od nagrania do jego odtworzenia przez kolumny lub słuchawki. I rzeczywiście, mamy kilka takich przykładów, z firmami Linn i Naim na czele. Mają one wydzielone części zajmujące się nagrywaniem i wydawaniem płyt (odpowiednio: Linn Records i Naim Label), produkują źródła sygnału (gramofony, odtwarzacze plików, a Naim także odtwarzacze CD i HDCD), wzmacniacze, okablowanie oraz kolumny. Taka firma kontroluje całą drogę, jaką przebywa sygnał – od nagrania, po odtworzenie w warunkach domowych.

Combak Corporation jest w podobnej sytuacji. Jej właściciel, pan Kazuo Kiuchi posiada udziały w patencie XRCD (eXtended Resolution Compact Disc) i jest producentem płyt, których remaster dokonywany jest w studiu FLAIR firmy JVC (Victor Company of Japan, Ltd). Nie jest to dokładnie to samo, co nagrywanie własnych płyt, ale niedaleko; daje też możliwość zaoferowania znacznie szerszej oferty muzycznej. W ofercie ma transport CD i przetwornik D/A z filtrem cyfrowym K2, przedwzmacniacz i wzmacniacze mocy – wszystko w ramach marki Reimyo. Pod marką Harmonix oferuje okablowanie oraz elementy antywibracyjne. Także kolumny mają własny „brand” – wcześniej Bravo!, a teraz Encore.

ENC-5

Pan Kiuchi-san to miłośnik lamp, klasycznych nagrań z lat 50. i 60. – zarówno jazzowych, jak i muzyki poważnej, a także niewielkich głośników podstawkowych (monitorów). Takie też są jego najnowsze kolumny, Encore ENC-5. To kolumny oparte o współosiowy głośnik firmy SEAS, z aluminiową kopułką umieszczoną w centrum akustycznym, wykonanej z włókna szklanego membrany głośnika nisko-średniotonowego. Głośniki pracują w niewielkiej obudowie zamkniętej wykonanej z kilku rodzajów drewna. Obudowa została w kluczowych miejscach zaopatrzona w elementy antywibracyjne Harmonixa. Wnętrze jest lekko wytłumione drewnianymi wiórami. Zwrotnica jest bardzo prosta, składa się z polipropylenowych kondensatorów i nawijanych ręcznie cewkami powietrznymi. Nie ma w niej żadnego opornika!

ENC-5 zostały zaprojektowane jako monitory bliskiego pola, czyli powinny stać blisko słuchacza. Pan Kiuchi mówi o nich „monitory studyjne”, ponieważ właśnie w bliskim polu odsłuchuje się dźwięk w studiach nagraniowych i masteringowych. Aby jeszcze bardziej pozbyć się podbarwień dźwięku pochodzących od pomieszczenia, bas opada w nich z nachyleniem 12 dB/oktawę, co jest odzwierciedleniem teorii Perfect Bass Balance. Kolumny są łatwe do wysterowania nawet przez niewielkie wzmacniacze lampowe – ich impedancja nominalna wynosi 8 Ω i rzadko spada poniżej 7 Ω. Pasmo przenoszenia wynosi 70-25 000 Hz, przy spadkach +/-2 dB, a bas sięga 55 Hz, przy spadku -6 dB.

KAZUO KIUCHI
Właściciel, konstruktor

WOJCIECH PACUŁA: Dlaczego tym razem nie zaprojektował pan dużych, podłogowych kolumn?
KAZUO KIUCHI: W swoich podróżach odwiedzam wielu miłośników muzyki i zauważam, że ich pokoje odsłuchowe nie są zbyt duże – a każdy pokój ma swoją własną akustykę. Pokój jest więc częścią systemu audio i jego akustyka gra niezwykle ważną rolę. Większość kolumn dostępnych na rynku zaprojektowano pod kątem wysokiej mocy i głośnego grania – niestety nie są one muzykalne. Przy projektowaniu kolumn trzeba się zmierzyć z wieloma problemami, dlatego zdecydowałem się na niewielkie kolumny.

Co jest dla pana kluczowe w projekcie, co pan chce w swoich kolumnach osiągnąć?
Ważną misją, jaką wypełniamy w audio jest wierność wobec oryginału („Faith-to-Original”) i nic ponadto – dotyczy to również głośników. Każdy element zaprojektowanego przeze mnie systemu bazuje na tym podejściu. Tylko w ten sposób melomani mogą dotrzeć do intencji autora muzyki, dyrygenta, artystów. Nagranie to zapis historii, życia w danym momencie, miłości etc. Proszę posłuchać Encore i porównać je do innych kolumn pod tym kątem, pod kątem muzykalności i realizmu muzycznego, a nie siły głosu.

Co mógłby pan polecić czytelnikom „High Fidelity”?
Dźwięk, jaki uzyskuje się w większości systemów to, jak sądzę, jakieś 30-40% tego, jakie są ich możliwości. Wielu właścicieli tych systemów wybiera dźwięk, który preferują, a nie muzykę. Lubią oni duży i głośny przekaz, w którym nie ma muzykalności, nie ma prawdziwej sztuki. Kiedy prezentuję swój system, kiedy pokazuję jego dźwięk, ludzie są zszokowani tym, jak brzmi. Niektórzy literalnie doświadczają dźwięku, którego nigdy nie doświadczyli, niektórzy siedzą jak zahipnotyzowani. Tak powinna działać muzyka i staram się to zapewnić, kiedy biorę udział w przygotowaniu moich płyt XRCD.

Mówi się, że wiedza o tym, kto stoi za danym produktem – to wcale nie musi być produkt audio – pomaga w zrozumieniu jego przeznaczenia i funkcji, jaką pełni w danym uniwersum. To prawda, której działania doświadczam co i rusz. A im mniejsza, im bardziej wyspecjalizowana firma, tym te odczucia są mocniejsze.
Czyli – zrozumieć Encore, to trochę tak, jakby podejść nieco bliżej do pana Kazuo Kiuchi, który je powołał do istnienia. A to dlatego, że wszystkie produkty pana Kiuchi-san z założenia mają być częścią jego prywatnego systemu audio, częścią systemu, na którym wraz z żoną, śpiewaczką, słucha muzyki i na którym dokonuje ocen płyt, których jest producentem (XRCD ze studia JVC). Tak więc oferując je większej grupie ludzi, dzieli się z nami swoim prywatnym życiem.

Nie było dla mnie żadnym zaskoczeniem, że to konstrukcje „specjalizowane”. Trudno mówić o nich „uniwersalne”, ponieważ wyraźnie lepiej czują się w towarzystwie jednych płyt, a w towarzystwie innych chowają się, zwijają w kłębek. Niczego nie grają źle. Usłyszane jednak z właściwym programem, napędzone we właściwy sposób, trafiają prosto w „miętkie”, że tak powiem, w ukryty gdzieś w nas punkt, o którym często nie zdajemy sobie sprawy. Z kolei przyciśnięte do ściany robią się bardziej agresywne i nerwowe.

Spełniamy te dwa warunki (system i muzyka) i pierwsze, co do nas dociera, to wolumen dźwięku. Przez Słownik Języka Polskiego SJP ‘wolumen’ definiowany jest jako: 1. wielkość, wysokość czegoś, np. importu, produkcji; 2. w muzyce: donośność dźwięku, stopień jego nasycenia. Donośność dźwięku to inaczej jego „ilość” w danej jednostce czasu; to coś, o czym mówimy nieco żartobliwie „ilość dźwięku (muzyki) w dźwięku (muzyce)”.

Już poprzednie monitory Combak Corporation, model Bravo!, były pod tym względem wyjątkowe, ale w Encore idzie to jeszcze dalej. Widzimy małe kolumienki, a słyszymy duży, nasycony, bogaty wewnętrznie dźwięk. Efekt jest szczególnie intensywny z nagraniami jazzowymi z lat 50. i 60., najlepiej w japońskim, wypasionym wydaniu, w których środek pasma gra główną rolę i w których jest on szczególnie dopracowany. Panorama, jaka się przed nami wówczas otwiera jest ogromna. Siedzimy w środku bąbla, który jest zwykle kreowany przez duże, zwykle tubowe kolumny, np. z serii Monitor firmy JBL.

Gęstość jest ponadprzeciętna, poza wszelką skalą. Fortepian Evansa miał głębię i wielkość, których duże kolumny będą zazdrościły, podobnie jak dźwięczność i aksamitność wibrafonu Jerzego Miliana. Sztuczkę tę powtarzają gitary, a to Pata Martino z El Hombre, a to Wesa Montgomery’ego z Echoes…. Wszystkie te płyty, każdą z tych prezentacji charakteryzowało zarówno nasycenie, jak i rozdzielczość. Trudno mówić, że to selektywne kolumny, podobnie jak zwykle nie mówi się w ten sposób o dźwięku z analogowej taśmy-matki. To bowiem coś podstawowego, ale nie oderwanego od tego, czemu służy.

Służy zaś nasyceniu i rozdzielczości. Brzmienie jest nieco ciepłe i gęste. Ale nie przez ocieplenie, a przez dużą rozdzielczość – to fenomen, o którym warto pamiętać: zwiększanie selektywności poprawia detaliczność, ale sam z siebie jest błędem, bo powiększa irytujące rozjaśnienia; z kolei zwiększenie rozdzielczości prowadzi do czegoś dokładnie odwrotnego, do subiektywnego ocieplenia i dogęszczenia. Bez zamazywania szczegółów.

Jeśli w książeczce do japońskiego wydania płyty Bill Evans Trio Portrait in Jazz czytamy, że w utworze When I Fall In Love w lewym kanale słychać drop-outy, to z Encore usłyszymy je podobnie, jak w studiu nagraniowym. Nie przestajemy jednak słuchać, bo to po prostu część przekazu, „świadek”. Połączmy te dwie rzeczy, czyli wolumen i rozdzielczość, a będziemy mieli jako-takie rozeznanie w tym, czym Encore są.

Scena dźwiękowa jest ekspansywna – w każdym z wymiarów. Żeby to osiągnąć warto poświęcić czas na dokładne ustawienie tych kolumn. Zagrają z sensem w dowolnym ustawieniu, ale tylko w jednym położeniu wykreują ciągłą, gęstą scenę dźwiękową. Jak z płytą Sea Sławka Jaskułke – to była prawdziwa jazda! – Preparowany fortepian, okładany poduszkami, aby brzmiał jak pod wodą, był fantastyczny w głębi i namacalności.

Bo obok jazzu, Encore pokażą piękny świat muzyki elektronicznej i klasycznej. Choć z zastrzeżeniami. elektronika – tak, ale ta „bebechowa”, gęsta. Przy mocnym, rytmicznym graniu, jak np. z Téo & Téa Jarre’a, kolumny zamykają się w sobie. Kompresja, podkreślenie ataku dźwięku działa na nie niekorzystnie. Dostajemy więcej góry, więcej detali, ale znika łączność i płynność. Z drugiej strony posłuchajmy Zygmunta Krauze ze Spatial Music, albo Solitaire Mirta, a odlecimy.

Podobnie jak przy muzyce barokowej, ale tej granej na historycznych instrumentach. Myślę, że świetnie pokazuje to mechanizm działania Encore: im więcej harmonicznych, im gęstszy i głębszy dźwięk, tym dla nich lepiej, tym ładniejszą muzyką się odwdzięczają.

Podsumowanie

Niewielkie skrzynki o wymiarach 217 x 300 x 217 mm z głośnikiem nisko-średniotonowym o średnicy fi 175 mm, pracującym w obudowie zamkniętej nie mają prawa grać niskim basem. Nie raz i nie dwa doświadczyłem jednak czegoś, co jest albo doświadczeniem, albo iskrą bożą, a zapewne i tym, i tym: ograniczenia są nie przeszkodą, a wyzwaniem, można na nich zbudować coś wyjątkowego, co je definiuje. Zastosowana przez pana Kiuchi metoda obciążenia większego z dwóch głośników skutkuje realną spójnością. A ta pozwala zapomnieć o ograniczeniach. Wiemy oczywiście, że słuchamy monitorów, ale to wiedza wtórna, wynikająca z doświadczenia, a nie z „tu i teraz”.

Kolumny Encore będą więc perfekcyjnymi monitorami do niewielkich pomieszczeń, do odtwarzania muzyki o jakiej pisałem. Wysoka skuteczność i impedancja sugerują stosowanie małych wzmacniaczy lampowych, ale tylko jeśli mamy mały pokój i siedzimy blisko kolumn. W każdym innym przypadku mocny, wydajny wzmacniacz będzie lepszym wyborem. Zastosujmy się do tych zaleceń i poświęćmy czas na ustawienie, bo warto – mogą to być kolumny na resztę życia.

Strona internetowa Combak Corporation mówi o tych kolumnach „State-of-the-Art Near-field loudspeaker”. To niewielkie, dwudrożne monitory, z koaksjalnym głośnikiem H1384-08/06 firmy SEAS, pracującym w zamkniętej obudowie. Na dole i środku pasma pracuje membrana z plecionki włókna szklanego w charakterystycznym żółtym kolorze. W jej centrum, tam gdzie zwykle jest nakładka przeciwpyłowa umieszczono koncentrycznie drugi głośnik, wysokotonową, metalową kopułkę. Podział między nimi ustalono na 2800 Hz.

Opadanie przenoszenia głośnika nisko-średniotonowego oparto na teorii „Perfect Bass Balance”, czyli opada on z nachyleniem 12 dB/oktawę. Ma to kompensować podbicie niskich tonów w realnym pomieszczeniu, spowodowane m.in. przez bliskość ścian. Impedancja nominalna Encore wynosi 8 Ω i rzadko spada poniżej 7 Ω. Mimo to, jak zawsze z kolumnami o obudowie zamkniętej, warto się postarać o wydajny prądowo wzmacniacz. Tylko wtedy założenia konstrukcyjne (owe -12 dB/okt.) zostaną zrealizowane. Materiały firmowe mówią, że wówczas kolumny mogą grać nawet w pomieszczeniu o powierzchni 80 m2.

Kolejne wersje kolumn pana Kiuchi to przede wszystkim zmiana obudowy. Wykonana z kilku drewnianych>elementów jest „strojona” tak, aby osiągnąć pożądany rozkład rezonansów. Każda obudowa drga, a ta drga w kontrolowany sposób. Częścią tego systemu są elementy na bocznych ściankach, wyglądające jak podstawki Harmonixa, nawet logo na przedniej ściance służy temu samemu. Najlepiej tę strategię widać jednak na tylnej ściance, gdzie naklejono dodatkowy pasek drewna. To z jego powodu zaciski głośnikowe są rozstawione bardzo szeroko. Zaciski są złocone i przypominają te w moich Harbethah – nie jestem ich specjalnym fanem.

Kolumny mogą być czarne, albo z czterema ściankami (oprócz bocznych, czarnych) oklejonymi fornirem w rudawo-brązowawym kolorze (Russet). Przed głośnikami zamocowano czarną, metalową siateczkę.

Dane techniczne (wg producenta)

Przetworniki:
- 176 mm z włókna szklanego
- 20 mm, metalowa kopułka, koaksjalna
Pasmo przenoszenia:
- 70-25 000 Hz (+/-2 dB)
- 55 Hz/-6 dB
Skuteczność: 86 dB/2,83 V/1 m
Impedancja nominalna: 8 Ω
Punkt podziału zwrotnicy: 2800 Hz
Rekomendowana moc wzmacniacza: 20 – 150 W
Wymiary: 217 x 300 x 217 mm
Maskownica: metalowa siatka, brak podbarwień z odbić
Wykończenie: czarny lub okleina Russet
Waga: 6,16 kg/szt.

Kazimierz Jonkisz Energy
6 Hour With Ronnie

ForTune 0070 | 045

Nośnik: Compact Disc
Premiera: 25.09.2015

W 1978 roku jako pierwszy perkusista w Polsce założył własny zespół jazzowy. Przez jego bandy przewinęło się wielu znanych obecnie muzyków. Swoje pierwsze „jazzowe szlify” zdobywali tacy muzycy jak: Krzesimir Dębski, Janusz Skowron, Maciej Strzelczyk, Andrzej Olejniczak, Maciej Sikała, Krzysztof Popek. 
Kazimierz Jonkisz W dyskografii ma blisko 70 płyt. Brał udział w nagraniach najważniejszych płyt w historii polskiego jazzu, jak choćby „Winobranie” Zbigniewa Namysłowskiego. Pierwszą autorską płytę, pt. Tiri Taka wydał w 1980r. i jest ona w rzędzie klasyków serii „Polish Jazz”.

Ronnie (Ronald Edward) CUBER to amerykański saksofonista, znany przede wszystkim z gry na barytonie. Współpracował m.in. ze Slide’m Hamptonem i Maynardem Fergusonem, Lee Konitzem. Spotkanie obu mistrzów trwało tylko 6 godzin, z których wybrano materiał na niniejszą płytę. W tym czasie muzycy przygotowali utwory, przeprowadzili próby i w Studiu Tokarnia nagrali sześć tematów własnych i standardów.

Nagranie miało miejsce 17 listopada 2014 roku w warszawskim Studio Tokarnia.

za: mat. firmowe

DŹWIĘK

ForTune ma rękę do muzyków, ale i do realizatorów. Płyta Kazimierza Jonkisza brzmi bowiem bardzo spójnie i stylowo. Odsyła do lat 50., zarówno ze względu na muzykę, jak i sposób realizacji. Nagrano ją jednego dnia i zapewne na 100% (a przynajmniej takie się ma wrażenie). To gęste znaczeniowo brzmienie, pełny, nasycony dźwięk. Kontrabas ma ładną barwę i nie udaje gitary basowej. Perkusja, umieszczona w lewym kanale, brzmi lekko z oddali, ma ładna barwę i świetnie zaznaczone blachy – z ich wagą, substancjalnością. Nawet jeśli na instrument, jak na saksofon barytonowy w Ivy nałożono pogłos, to nie burzy to obrazu całości – instrument gra nieco inaczej, ale dalej w tym samym idiomie. Nie ma tu szklistości i silenia się na jasność i detaliczność. Wszystko jest osadzone nisko, gęsto, namacalnie. Świetnie nagrana płyta z przyjemną, dobrą muzyką Polecam!

Jakość dźwięku: 10/10