˻ PREMIERA ˼

⌈ THUNDER MELODY jest polską marką audio, powstałą w 2020 roku. Założona została przez panów KONRADA RASIA i RAFAŁA HŁADZIAKA i specjalizuje się w produktach służących do tłumienia drgań, redukcji szumów i kondycjonowania napięcia zasilającego. Testujemy jej kabel LAN FEMTO GOLD. To jego premiera. ⌋

IESZY MNIE BURZA, która rozpętała się po filmie na kanale Audio Video Summit (AVS#30 - Wojciech Pacuła - Jak uzyskać najlepsze brzmienie muzyki z plików na swoim Hi-Fi?, więcej → TUTAJ). Opowiedziałem w nim o swoich niemal trzydziestoletnich doświadczeniach z odtwarzaniem plików audio, zapoczątkowanych jeszcze nagraniami w systemie DAW Cubase, kiedy pracowałem jeszcze w teatrze. Cieszy mnie burza, o której mówię, ponieważ wreszcie głos zabrali także specjaliści, którzy wiedzę uniwersytecką łączą z wiedzą ekspercką.

Ponieważ swoją własną wiedzę wciąż uzupełniam lekturami, rozmowami z konstruktorami i testami, mam ugruntowane poglądy na wiele spraw i jestem ich pewien. Tak się składa, że są one zwykle obraźliwe dla inżynierów „głównego nurtu”, że tak powiem, czyli klasycznych IT-owców. Ale tak było z cyfrą w audio od „zawsze”. Kiedy kilkanaście lat temu, jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie, wykonałem test kabli LAN wywołał on spore poruszenie. I co? – Jak się okazuje kable LAN są równie ważne, jak każde inne połączenie w systemie.

Powszechny konsensus w naszej branży jest dzisiaj taki, że wymagają one innego zestawu narzędzi i wiedzy, ponieważ łączą specyficzne w świecie audio audio elementy: serwer, router, przełącznik LAN i transport lub odtwarzacz plików audio. Temu służą również kable LAN FEMTO, mającej swoją siedzibę w Szprotawie, firmy Thunder Melody.

▌ LAN FEMTO GOLD

PRZYPOMNIJMY – OFERTA THUNDER MELODY podzielona jest na trzy serie: Silver, Gold i Black. Zaczynamy z serią Silver, przechodzimy do Gold i wreszcie do Black. W tej ostatniej, jak mówią konstruktorzy, nie ma górnego limitu cenowego, ponieważ można wówczas zastosować całe spektra, wpracowanych przez firmę technik. Testowany kabel LAN należy więc do środkowej serii tego producenta. Jest dość sztywny i nie jest jakoś specjalnie urodziwy. W tym sensie, że widać, iż to ręczna, krótkoseryjna robota. Kiedy jednak weźmiemy go do ręki zdziwi nas jego waga – zastosowano w nim techniki służące kondycjonowaniu sygnału oraz redukcji drgań i szumów w. cz., będące opracowaniem własnym Thunder Melody, a wszystkie one powodują, że kabel ma dużą średnicę i jest ciężki.

Przewodnikiem jest w nim srebrzona miedź, to cztery pary przewodów 24 AWG (16 metrów przewodnika w 2-metrowy kablu). Ich pary są podwójnie ekranowanie, a dodatkowo całość jest podwójnie ekranowana. Wtyki to znakomite Telegartner kat. 8.2, konstrukcja spełniająca minimum kategorię 6A (minimum 10Gb), wsparcie PoE++ (Power over Ethernet, 802.3bt – do 90W – Power Device typ 4 i wyższe). Znamy je z przełącznika LAN tej firmy M12 SWITCH MAGIC, opracowanym przez japoński oddział tej firmy (więcej → TUTAJ), a także z kabli firmy TiGLON, z których korzystam. To jedne z najlepszych wtyków LAN na rynku.

O technikach zastosowanych wewnątrz producenci nie chcą zbyt wiele mówić. To nie jest „tajemniczość”, ani też nie mają niczego wstydliwego do ukrycia. Rzecz w tym, że tak niewielkie firmy bazująca swojej wiedzy – a to wiedza kosztuje najwięcej. Stosowane przez nie rozwiązania są często znane z innych dziedzin przemysłu, jednak ich adaptacja również kosztuje. Nie chcą więc, aby ktoś dostał tę wiedzę za darmo. O tych zastosowanych w testowanym kablu mówią jedynie:

Implementacja kabla i wtyków są naszymi firmowymi rozwiązaniami z topowej linii FEMTO, w wariancie realizacji GOLD (średnia-wyższa półka) lub BLACK (rozwiązanie „open-budget"). Kable te działają w naszej instalacji laboratoryjnej 10Gb, w tym PoE++.

Thunder Melody LAN Femto Gold przychodzi w niewielkim drewnianym pudełeczku z przykręconą mosiężną tabliczką. Przydałoby się, aby w środku było wypełnienie, które by lepiej stabilizowało kabel. Na kablu znalazła się żółta opaska, na której naniesiono strzałki wskazujące kierunek podłączania. Na początku nie było dla mnie to jasne, ponieważ obok nich widnieje słowo „source”. Nie wiedziałem więc, czy chodzi o źródło sygnału, czyli przełącznik LAN, czy odtwarzacz plików. Okazuje się, że wskazują właśnie ten ostatni.

▌ ODSŁUCH

˻ JAK SŁUCHALIŚMY ˺ Kabel Thunder Melody LAN Femto Gold testowany był w systemie referencyjnym HIGH FIDELITY. Do odsłuchu wykorzystałem dwa odtwarzacze plików, już nieprodukowane, ale które dobrze znam: LUMÏN T1 oraz MYTEK BROOKLYN BRIDGE. Ten ostatni zasilany był zewnętrznym zasilaczem Nordost Q-Source.

Z siecią internetową odtwarzacze połączone były poprzez mój system złożony z podwójnego przełącznika LAN SILENT ANGEL N16 LPS, z jego dwoma modułami w szeregu, zasilanego kablem TiGLON TPL-2000A; więcej na ten temat → TUTAJ. Thunder Melody porównywany był do dwóch kabli LAN: TiGLON TPL-2000L oraz Siltech Royal Single Crown.

Ponieważ techniki stosowane do kondycjonowania sygnału w produktach polskiej marki działają na system przez jakiś czas nawet kiedy go z niego wypniemy, producent poprosił mnie o zmodyfikowanie mojej metodologii testu:

Nasze produkty, jak zawsze, wprowadzają spore zmiany, które się „wypełniają" po kilku kwadransach lub lepiej godzin (jeszcze lepiej „nocy"), i tak samo zmiany „schodzą” z systemu w sposób wygaszający (ekstynkcja). Tak więc można na potrzeby kompatybilności z bieżącą metodologią, robić testy A/B z sugerowanym „mute" przez minimum minutę.

Ale pozwolę sobie zasugerować także zrobienie pauzy w ciszy muzycznej na kwadrans i puszczenie poprzedniego utworu. To pokazuje gradient stabilizowania całego układu audio, który to podczas ciągłego słuchania, nie jest dla nas wyczuwalny. W czasie dłuższej pauzy, nasza delta „t" złapie jakąkolwiek realną wartość przyrostu, w jakby nie było krótkim dla audio czasie rzędu minut.

Tak też zrobiłem. Przed testem kabel został wpięty na noc z systemem w trybie „standy” oraz włączonymi urządzeniami sieciowymi. Jak mówi konstruktor kabla, „wystarczy 8 godzin na «stabilizację», ale bez grzebania w systemie”. W tabelce znajdą państwo także mikrotest najwyższej wersji testowanego kabla, LAN Femto Black, ale o długości 0,5 m. Kabel ten łączył u mnie dwie sekcje przełącznika LAN.

Płyty użyte w teście | wybór

⸜ NOUVELLE VAGUE, Nouvelle Vague, Peacefrog Records/Tidal, FLAC 16/44,1 (2004).
⸜ AGNES OBEL, Live From Brooklyn, Blue Note Records/Tidal Master, FLAC MQA 24/44,1, (2020).
⸜ ME'SHELL NDEGEOCELLO, The World Has Made Me The Man Of My Dreams, Bismillah Llc. | Universal Music Jazz France | EmArcy/Tidal Master, FLAC MQA 24/88,2 (2007).
⸜ BENNY CARTER, Jazz Giant, Contemporary Records/Tidal Master, FLAC MQA 24/96 (1958/)
⸜ ARNE DOMNÉRUS, Jazz at the Pawnshop, Proprius/Tidal, FLAC 16/44,1 (1976).
⸜ ART BLAKEY, Moanin’, Blue Note/Tidal Master, FLAC MQA Studio 24/192 (1958/?).
⸜ GARY BURTON & CHICK COREA, Crystal Silence, ECM/Tidal Master, FLAC MQA Studio 24/96 (1973/2017).
⸜ THE BEATLES, Revolver (Super Deluxe) , Apple/UMC/Tidal Master, FLAC MQA 24/96 (1966/2022).

Listę z utworami znajdą państwo w playliście na Tidalu, zatytułowanej HIGH FIDELITY: Thunder Melody LAN Femto Gold; → TUTAJ.

LUBIĘ MÓJ SYSTEM służący do odtwarzania plików. Przesłuchałem go z wieloma różnymi produktami i znam jego mocne i słabe strony. Ani nie jest najlepszym systemem na rynku, ani nawet do tego miana nie pretenduje. Jest jednak bardzo wyrównany i potrafi zarówno być analityczny, jak i pokazywać muzykę w przyjemny sposób. Nie trzeba było jednak nawet chwili, abym wiedział, że kabel Thunder Melody należy do kompletnie innego świata, świata w którym znajdziemy najlepsze kable LAN.

Ponieważ, na prośbę konstruktora, jego kabel odsłuchałem jako pierwszy, różnica była tym bardziej widoczna. Polski kabel gra nieprawdopodobnie nasyconym dźwiękiem (mówiąc „gra” mam na myśli modyfikacje, jakie wprowadza do dźwięku). NOUVELLE VAGUE w utworze In A Manner of Speaking, delikatnej, przyjemnej sambie, brzmieli głębiej, pełniej i dosadniej. W tym sensie, że przekaz był o wiele bardziej angażujący emocjonalnie. Znamy ten utwór przede wszystkim z coveru Martina L. Gore’a, lidera grupy Depeche Mode, którym promował album Counterfeit e.p. (1989) i nie zapominamy o tym, że jego pierwszym wykonawcą był amerykański zespół Tuxedomoon (1985).

Wyjątkowa głębia testowanego kabla pozwalała na wyraźniejsze ulokowanie instrumentów w przestrzeni, a sama przestrzeń była większa, przede wszystkim w głąb. Ale nie tylko. Produkty Thunder Melody, widzę to całkiem dobrze, robią coś takiego, że znikają fizyczne ograniczenia odsłuchu. Po prawdzie nie znikają, one były, są i będą, a jednak, przez gwałtowną poprawę ma się takie wrażenie. Scena się otwiera, ale nie przez rozciągnięcie jej, a przez nasycenie informacją. Jak gdyby czarno-białą grafikę przenieść ze zwykłego papieru na papier washi (pisał o tym Bartosz Pacuła w książce High-End, Znak Horyzont 2023). Niby to samo, to papier i tamto papier, a jednak wrażenie trójwymiarowości, a przede wszystkim klasy – zupełnie inne.

Ach, jak świetnie wyszło to z kolejnym odsłuchiwanym przeze mnie utworem, Camera’s Rolling AGNES OBEL. To nagranie live, w którym zapowiedź i śpiew zostały rozsunięte w fazie. Ma się więc wrażenie, że jej głos dobiega z różnych miejsc, z boków, z tyłu – ale nie z przodu. To bardzo klimatyczny utwór, który z kablem Thunder Melody był po prostu ładniejszy, głębszy i jeszcze bardziej tajemniczy. Grane na małym, przypominającym wyglądem cymbałki, instrumencie dźwięki z osi odsłuchu pokazane zostały z większą wagą, intensywnością i były bardziej dociążone. Miałem przez to wrażenie, jakby eteryczny wokal otaczał dźwięki instrumentów smyczkowych i syntezatora.

Te cechy powtarzały się we wszystkich kolejnych utworach. Każdy z nich „reagował” na tę stratę, czyli przejście z kabla Thunder Melody na TiGLON – bo była to wyraźna strata – inaczej. ME'SHELL NDEGEOCELLO, amerykańska kompozytorka, wokalistka soulowa, jazzowa, rockowa i funkowa z dziesięcioma nominacjami do nagrody Grammy, z japońskim LAN-em ustawiona została dalej w miksie, ale jednocześnie była mniej klarowna. LAN Femto Gold nie odsunął jej dalej, ale poszerzył bryłę, dociążył elektroniczny bas i dodał do wszystkiego trzeci wymiar. To było coś, co robią najlepsze źródła cyfrowe, tak zmienia się dźwięk, kiedy przejdziemy z bardzo dobrego odtwarzacza CD na znacznie lepszy SACD.

A przecież zmiany o których mówię jeszcze mocniej zostały wyrażone, kiedy słuchałem wysmakowanych nagrań jazzowych. BENNY CARTER z płyty Jazz Giant, ARNE DOMNÉRUS z Jazz at the Pawnshop, ART BLAKEY z Moanin’ czy GARRY BURTON i z Cystal Silence, za każdym razem polski kabel pokazywał to samo – że można głębiej, gęściej i ciszej. Ciszej nie dlatego, że dźwięk był cichszy, a dlatego, że tło na którym dźwięki zostały pokazane było czarniejsze, niemalże aksamitne. Ten obrazowy opis używany jest zazwyczaj, kiedy chcemy powiedzieć, że w systemie jest mniej szumu. Brzmienie staje się wówczas właśnie takie – aksamitne i błyszczące w miejsce matowego.

▌ Podsumowanie

PO JAKIMŚ CZASIE, kiedy polskiego kabla nie było w systemie, kiedy po kilku dniach ponownie posłuchałem muzyki z plików za pomocą mojego systemu – byłem bardzo zadowolony. Wiedziałem, że zestawiłem go bardzo dobrze i że spełnia on moje oczekiwania, szczególnie że nie jest przecież najdroższy. Wystarczała jednak chwila z LAN Femto Gold w systemie i ta iluzja pryskała. Wyrafinowanie, subtelność, ale też i energia – wszystko to było z polskim kablem o wiele lepsze.

To łączówka LAN wnosząca do odsłuchu muzyki z plików wyrafinowanie idące w kierunku, jaki znamy z odsłuchu płyt SACD i CD, a – w pewnej odległości – taśmy. Nie zmienia on charakteru plików, to wciąż bardzo trudny sposób odtwarzania muzyki, ale kiedy znajduje się w torze charakter o którym mowa jest łatwiejszy, przyjemniejszy do przyswojenia. Brzmienie kolejnych płyt było z nim o wiele bardziej emocjonujące i wciągające, co jest najlepszym wskaźnikiem poprawy jakości dźwięku. To z nim Taxman THE BEATLES nabrał drapieżności , a muzycy byli o wiele bardziej „obecni” w przestrzeni przede mną niż z kablem TiGLON.

A to dlatego, że Femto LAN Gold jest jednym z najlepszych kabli LAN, z jakim miałem do czynienia. ●