pl | en
Płyty - recenzja
e.s.t. Retrospective. The Best of e.s.t.

Personel:
Esbjörn Svensson – fortepian
Dan Berglund – kontrabas
Magnus Öström – perkusja

Czas nagrania: kompilacja; 1999-2008
Miejsce nagrania: Atlantis Studios, Sztokholm, Szwecja; Bohus Sound Recording Studios, Gothenburg, Szwecja (Goldwrap, Dolores…); Studios 301, Sydney, Australia (Leucocyte)
Realizator nagrania: Janne Hanson; Åke Linton (Goldwrap, Dolores…, Leucocyte)
Mix: Janne Hanson; Åke Linton (Goldwrap, Dolores…, Leucocyte)
Mastering: Dragan Tanaskovic, Bohus Sound Recording Studios, Gothenburg, Szwecja, 11 maja 2009
Kompilacja: Dan Berglund, Magnus Öström oraz Burkhard Hopper

Wydawca: ACT Music+Vision, ACT 9021-1
Szczegóły: 2 x płyta 180 g, dostępna także w wersji CD: ACT 9021-2
Data wydania: 28 sierpnia 2009

Format: 2 x Long Play 180 g

Tekst: Wojciech Pacuła

Program:

Side A
1. From Gagarin's Point Of View - 04:03 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
2. Dodge The Dodo - 04:17 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
3. Good Morning Susie Soho - 05:47 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
4. Spam-Boo-Limbo - 04:36 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)

Side B
1. Behind The Yashmark - 10:08 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
2. Viaticum - 06:46 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
3. Seven Days Of Falling - 05:58 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)


LP 2

Side C
1. Strange Place For Snow - 06:36 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
2. Believe, Beleft, Below - 04:43 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
3. A Picture Of Doris Travelling With Boris - 05:35 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)

Side D
1. Goldwrap - 03:48 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
2. Dolores In A Shoestand - 08:51 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)
3. Leucocyte (Radio Mix) - 03:41 (Svensson, Esbjörn/Berglund, Dan/Öström, Magnus)

Esbjörn Svensson Trio, w e.s.t., to trio jazzowe powstałe w 1990 roku w Szwecji. Zakończyło swoją działalność po tragicznej śmierci lidera, Esbjörna Svenssona, 14 czerwca 2008 roku, w wieku 44 lat. Oprócz Esbjörna Svenssona (fortepian), grupę tworzyli: Dan Berglund (kontrabas) i Magnus Öström (perkusja). W grudniu 2008 roku zaprezentowaliśmy państwu całą dyskografię tria (TUTAJ), a niniejsza płyta jest jej suplementem. Zebrano na niej trzynaście utworów, ale nie z całej twórczości, a z sześciu płyt, wydanych po 1998 roku. Utwory nie są zamieszczone w chronologicznej kolejności, a album rozpoczyna się od, pochodzącego z roku 1999, z płyty From Gagarin's Point Of View, o której zresztą zapomniano w opisie na ostatniej stronie. Dwa utwory pochodzą z Good Morning Susie Soho, dwa z Strange Place For Snow, dwa z Seven Days Of Falling, dwa z Viaticum, dwa z Tuesday Wonderland i jedno z Leucocyte. To ostatnie, tytułowe, znajdziemy w specjalnej, skróconej wersji o nazwie radio mix - tytuł mówi sam za siebie. Wersja ta została zamieszczona na specjalnym, kompaktowym singlu rozsyłanym do rozgłośni radiowych (ACT PROMO #20) Leucocyte. Radio Edits, który zresztą, dzięki uprzejmości polskiego dystrybutora płyt ACT-u, firmie GiGi, też otrzymaliśmy do porównania. Oprócz Leucocyte (3:43) znalazły się na nim jeszcze Premonition (3:35) oraz Still (3:49). Skróty na potrzeby tej edycji dokonane zostały jeszcze przez Esbjörna Svenssona w roku 2008. Głównym przedmiotem tej recenzji jest podwójna, winylowa wersja albumu, choć do porównania użyta została także jednopłytowa wersja Compact Disc. Okładka na płyty jest podwójna, rozkładana, krążki włożono do papierowych wkładek, dlatego od razu należy dodać tam foliowe, antystatyczne woreczki. Polecam woreczki Nagaoka Stat Disc File No.102, dostępne na stronie CD Japan.

Dyskografia

When Everyone Has Gone (1993)
Dragon Records Sweden

EST Live ‘95 (1995/2001)
Parlophone/ACT 9295-2

EST Plays Monk (1996)
ACT 9010-2

Winter In Venice (1997)
ACT 9007-2

From Gagarin’s Point Of View (1999)
ACT 9005-2

Good Morning Susie Soho (2000)
ACT 9009-2

Somewhere Else Before (2000)
Columbia CK 85834

Strange Place For Snow (2002)
ACT 9011-2

Seven Days Of Falling (2003)
ACT 9012-2

e.s.t. live in Stockholm (2003)
DVD ACT 9900-9
DVD-Video

Viaticum (2005)
ACT 9015-2
ACT 6001-2
CD

Viaticum. Platinum Edition (2005)
ACTSACD 9801-2
SACD

Tuesday Wonderland (2006)
ACT 9016-2
CD: ACT 9016-2
SACD: ACTSACD 9016-2

e.s.t. Live in Hamburg (2007)
ACT 6002-2
2 x CD

Leucocyte (2008)
CD: ACT 9018-2
2 x LP: ACT 9018-1

Retrospective. The Best of e.s.t. (2009)
CD: 9021-2
2 x LP: 9021-1

ACT

DŹWIĘK

Będąc po odsłuchach trzech innych płyt winylowych z katalogu ACT-u, wiedziałem mniej-więcej, czego się spodziewać. Jak się wydaje, materiał do nacięcia acetalu przygotowywany jest z taśm cyfrowych, bez jakiegoś specjalnego wkładu pod kątem winylu. Nie pozwala to dźwiękowi rozwinąć się tak ładnie, jak w innych, też nowych realizacjach jazzowych. Brakuje trochę głębi i rozdzielczości, które sprawiają, że czarna płyta potrafi po prostu zaczarować. Mimo to wersja winylowa tej składanki przemawia do mnie znacznie bardziej niż cyfrowa, którą także otrzymaliśmy. Cyfra jest świetna – rozdzielcza, pełna, wydaje się, że część nagrań ma lepszy dźwięk niż w oryginalnych wydaniach danych płyt. To zasługa Dragana Tanaskovica, który zajął się masteringiem tej kompilacji. A jednak wersja winylowa, choć nie ma tak dobrego ataku dźwięku – fortepian jest nieco bardziej wtopiony w tło niż na płycie CD – to daje jednak lepszy komfort odsłuchu. Nie jestem pewien, czy master był z sygnałem wysokiej rozdzielczości (24/96), nie brzmi to w ten sposób, ale i tak pełnia i holistyczne podejście do brzmienia bardziej mi odpowiadały z winylu. Dx wiek czarnej płyty jest nieco miękki, ale tą miękkością, która sprawia, ze nic nas nie razi, ani nie denerwuje. Master tego albumu jest o tyle ciekawy, że Tanaskovic najwyraźniej starał się wyrównać brzmienie nagrań z różnych lat, co, jak sądzę, udało mu się całkowicie. Dzięki temu starsze nagrania, często nie tak dobre, jak nowe, otrzymały dodatkowy szlif – posłuchajmy chociażby otwierającego pierwszy krążek From Gagarin’s Point Of View, żeby wiedzieć, o co mi chodzi. Mamy tam bardzo ładne blachy i świetnie artykułowany fortepian, czego w oryginalnej, cyfrowej wersji nie było. Z tego, co wiem, od dłuższego czasu ACT nagrywa wyłącznie w domenie cyfrowej. Płyty winylowe tej firmy korzystają więc z cyfrowych taśm-matek, co od razu wypacza nieco ideę analogu. A jednak, płyty The Doors czy Kraftwerka, tez nacięte z cyfry, pokazują, że dźwięk wysokiej rozdzielczości 24/192 przeniesiony na winyl jest fenomenalny. W przypadku ACT-a efekt końcowy nie jest jeszcze tak spektakularny, jak by zapewne mógł być i słychać, że firma dopiero się uczy tej technologii. A jednak warto tę płytę mieć, bo raz, że to dobry przekrój przez twórczość tego trio, to jeszcze utrzymany w zbliżonej stylistyce dźwiękowej, pomimo różnicy w wieku poszczególnych nagrań.

Jakość dźwięku: 8/10

Dystrybucja: GiGi

Japońskie wersje płyt dostępne na: CD Japan.