Nad sensem nagród jako takich, nie tylko w branży audio i nie tylko w magazynie „High Fidelity” można się zastanawiać i o nich dyskutować. I dobrze – dyskusja jest zdrowa i potrzebna. Nie mówię, że każda dyskusja doprowadzi do konsensusu, że zwycięży „większe dobro”, znam siebie i życie też trochę znam, ale wymiana poglądów odświeża nasze nastawienie, czasem coś w nas odblokowuje i nawet jeśli w tym konkretnym przypadku nic się nie zmieni, to jest szansa na to, że w przyszłości to nasionko wypuści zielony listek.
Tak też jest i z Nagrodą Roku magazynu „High Fidelity”. Wprowadzona przez nas już na początku działalności pisma, w 2004 roku, przez lata pozostawała dla nas wyznacznikiem tego, co najciekawsze w danym roku się zdarzyło. Dlatego też nie było powodu, żeby zmieniać sposób jej przyznawania – zawsze indywidualny, zależny od autora danej recenzji i od niczego innego.
Przez wszystkie te lata przyznawaliśmy nagrody bez oglądania się na kategorie, ceny, producentów itp. – liczył się wyłącznie dźwięk i jakość danego produktu. Do tego wyróżnienia wybieraliśmy wszystko, co wydawało nam się godne polecenia i co dzięki takiej dodatkowej promocji mogłoby trafić do większej liczby melomanów.
Model ten był na początku idealnie dopasowany do pisma i został szybko zaakceptowany przez większość czytelników, dystrybutorów i producentów. Jak się jednak po jakimś czasie okazało, wraz ze zwiększaniem się liczby testów i marek przez nas prezentowanych, ilość nagród rozrosła się na tyle, że przestały one być aż tak wyjątkowe i prestiżowe. Dla nas wciąż sprawa była jasna – jeśli coś jest dobre, to to nagradzamy, niezależnie od tego, czy już mamy dwa, czy dwadzieścia produktów tego typu.

Jak jednak powiedziałem, dyskusja jest potrzebna i jeśli trafi na podatne podłoże, jeśli wynika z niej coś istotnego i wartościowego prędzej czy później wyda owoc. Tak jest i w przypadku naszych nagród.
W ostatnich dwóch latach coraz częściej słyszałem z ust dystrybutorów, czytałem w mailach od czytelników, że nagród jest za dużo, że nagradzamy wszystkich i wszystko. Statystycznie rzecz biorąc to nieprawda, nagradzaliśmy jakieś 20-25% testowanych produktów, jednak najwyraźniej wrażenie było właśnie takie.
W tym roku, z bólem serca, postanowiliśmy więc zmienić sposób przyznawania nagród – ich liczba została w znaczący sposób zmniejszona: mamy jedną główną nagrodę Statement Award, czternaście Nagród Roku 2011 i dwa dodatkowe wyróżnienia dla firm za całokształt – w tym roku za innowacyjność. I jeszcze kilka nagród za najlepsze nagranie. Oznacza to zmniejszenie liczby nagród o ponad 2/3. A to oznacza, że musieliśmy zrobić prawdziwy pogrom wśród produktów. Metodologia wyboru, przynajmniej w moim przypadku (Marek Dyba wybierał samodzielnie), była prosta – najpierw wypisałem wszystkie testy, które pozostawiły w mojej świadomości wyraźny ślad. To było ponad 60 urządzeń, kolumn, akcesoriów. Dlaczego tak dużo? Ano tak się składa, że w HF testujemy wyłącznie rzeczy przez nas wybrane, nie przez dystrybutorów, a publikujemy tylko te artykuły, które mówią o czymś ciekawym. Słabe produkty, albo takie, które do nas nie przemawiają (z różnych powodów) – odsyłamy. Mamy więc na początku podwójny filtr, pozwalający wyselekcjonować najciekawsze rzeczy.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że pomimo obiektywizmu, którym staramy się objąć wszystkie działania, obiektywizmu osiąganego m.in. przez żelazną dyscyplinę testów, metodologię i doświadczenie, ostatecznie jest to sprawa subiektywna, jak każdy wybór zależny od człowieka. I właśnie dlatego tak ważne okazały się kolejne kroki związane z eliminacją „nadmiarowych” pretendentów do nagrody.
Jak pisałem, w pierwszej fazie miałem 60 punktów. Następnie wykreśliłem te, które wydały mi się zbyt oczywiste, zbyt łatwe. Może to i dość kontrowersyjne, ale niezwykle wyzwalające – pozostało około 40 punktów, z których każdy dało się na dziesięć sposobów uzasadnić. I tu zaczęły się schody.
No bo dlaczego na przykład wyciąć odtwarzacze Soulution, naprawdę innowacyjne i znakomite, a zostawić taniutki DAC Musiki? Dlaczego nie nagrodzić fantastycznego wzmacniacza Lavardin IT-15, a nagrodę przyznać debiutującemu Heglowi? Dlaczego wreszcie nagrodzić niszowy gramofon Scheu Analog, pomijając znakomity SME? Itp. Takich pytań i dylematów było mnóstwo. Zadecydować musiały różne elementy, związane z ceną, „wartością” produktów, naszym przekonaniem do nich, ich potencjał, a wreszcie próba wskazania czegoś, co pozostawi w audio trwały ślad. I tak, z prawie 200 przetestowanych, zaprezentowanych, omówionych itp. w tym roku produktów wybraliśmy piętnaście. Bardziej tej listy zmniejszyć się nie dało.

Serce krwawi, ale wydaje nam się, że tego właśnie oczekiwali nasi Czytelnicy – zarówno z Polski, jak i zza granicy (ci ostatni stanowią obecnie niemal połowę odwiedzających stronę www.highfidelity.pl; razem mamy ponad 30 000 unikalnych czytelników w każdym miesiącu i około 160 000 wejść). Mniej nagród oznacza większy prestiż tych, które zostały rozdane i jeszcze mocniejszą ich rekomendację. A w rezultacie – łatwiejszy wybór. Ponieważ niemal wszystkie produkty zostały przetestowane do początku listopada, podobnie jak w zeszłym roku wszystkim nagrodzonym wysłaliśmy informację tuż przed wystawą Audio Show 2011 – tak, żeby mogli się nią podzielić ze zwiedzającymi. Info otrzymali także bezpośrednio producenci zagraniczni.
I tu muszę powiedzieć dwa słowa na temat traktowania takich wydarzeń, nastawienia do prasy itp. A właściwie o różnicach między tym, jak to jest w Polsce, wydawałoby się europejskim, dojrzałym państwie, a resztą świata. Z Polski otrzymałem trzy maile, trzy podziękowania. TRZY! Ze świata, choć przecież nie wszystkie nagrody dotyczyły firm spoza Polski, przyszły aż trzydzieści cztery maile z gratulacjami, podziękowaniami, uwagami, komentarzami. Przysyłali je zarówno producenci, jak i ich dealerzy z całego świata, do których ta informacja również dotarła. Tylko dwóch producentów zignorowało nagrody. Bez komentarza.

Cóż – pozostało mi tylko jedno: SERDECZNIE WSZYSTKIM GRATULUJĘ!!! Gratuluję wszystkim nagrodzonym, ale i tym, którzy w tym roku się w tym gronie nie znaleźli – robicie dobrą robotę! Dziękuję wam wszystkim osobiście za pomoc, za zaangażowanie, za nastawienie, za przyjaźń wreszcie, którą wielu z Was mnie obdarza; zresztą nie tylko mnie, ale cały zespół „High Fidelity”. Dziękujemy!