Kharma - to w filozofii hinduskiej przeznaczenie, którego nie da się ominąć. Sama nazwa nieźle charakteryzuje podejście twórcy firmy - Charlesa van Oosterum. Żadnych półśrodków, możliwie najlepsze istniejące materiały i rozwiązania. Ponieważ jednak takie założenia nie były odosobnione wśród reklamowych haseł firm audio, trzeba było wymyślić coś specjalnego, co uwiarygodniałoby głoszoną filozofię. Takim "znakiem szczególnym " jest specjalna, wielokomorowa obudowa głośnikowa. Obudowa kolumn głośnikowych jest odwieczną zmorą wszystkich klasycznych zespołów głośnikowych - musi być sztywna, pozbawiona wewnętrznych rezonansów. O ile sztywność można stosunkowo łatwo uzyskać poprzez grube ścianki oraz wewnętrzne wzmocnienia, o tyle wewnętrzne rezonanse są już trudniejsze do wytłumienia. Rozwiązaniem najprostszym jest po prostu duża ilość materiału tłumiącego, jednak czasami oddaje on w niekontrolowany sposób energię , spowalniając dźwięk. Drugi sposób to możliwie skomplikowany i nieregularny kształt wewnętrzny obudowy - bez żadnych równoległych płaszczyzn. I tutaj OLS zrobił jak na razie najbardziej zaawansowany patent: obudowa składa się z całej masy nieregularnych komór, o zróżnicowanym kształcie i objętości. Najciekawsza jest praktyczna realizacja - otóż cała kolumna składa się z plastrów MDF, w których są wyfrezowane poszczególne przekroje poprzeczne ( rys). Na każda kolumnę potrzeba więc metr sześcienny MDF, no i setkę metrów frezowania.

Chyba państwo rozumieją moje emocje, kiedy zostałem zaproszony na wizytę w firmie, w dodatku z prezentacją mojej elektroniki: Lektora Grand + Silvera Grand Mono...Firma wyrobiła sobie stalową reputację, zwłaszcza w USA. Prezentacje Kharmy zbierają wyrazy uznania - wielokrotnie zdobywały przydomek "Najlepszego dźwięku wystawy" - patrz wcześniejszy reportaż z wystawy w Monachium.

Pierwsze wrażenie po wejściu do sporej siedziby, to muzyka - klasyka w dobrym wykonaniu snuła się po korytarzach. Firma posiada sześć pokojów odsłuchowych, o różnych powierzchniach. Są to właściwie pokoje prezentacyjne wszystkich możliwych serii, bardzo ładnie wykończone i udekorowane. Pomieszczenia są o różnych powierzchniach, od 20 -50 m.kw. aby warunki były możliwie zbliżone do tego, co jest w domu. Klient, który chce posłuchać danego zestawu ma idealne warunki, aby pokosztować finalnego efektu.

Największa sala prezentowała kolumny Grand Ceramique oraz wzmacniacze cyfrowe Matrix - wielkości kartonu papierosów.

W ogóle dbałość o wszelkie kontakty jest mocną stroną Holendrów - jako przedstawiciel nieznanej firmy z egotycznego kraju miło tego doświadczyłem. Kiedy organizowałem premierę Silvera

Granda Mono w Antwerpii, szef eksportu - Peter Bats osobiście zataszczył dwie 120-kg kolumny, potem jeszcze raz przyjechał, aby zobaczyć jak się prezentują i jak grają. I choć Polska jest kojarzona z sakramentalnym " Na zdrowie !" ( Żubrówka na stół wyjechała), przez cztery godziny z przyjemnością słuchaliśmy różnych płyt, eksperymentując z ustawieniem kolumn, doborem materiału muzycznego.

Oferta jest podzielona na trzy serie. Podstawowa "Matrix" ma odlewane obudowy, przeznaczona do wysokiej klasy nagłośnienia domowego i profesjonalnego. Następna "Ceramique" jak sama nazwa wskazuje wykorzystuje głośniki ceramiczne średniotonowe. Głośniki wysokotonowe to technologia wklęsłej kopułki Focala. W droższych modelach są to głośniki serii Audiom, znanej z JM LabUtopii. Jako niskotonowe są stosowane wyłącznie Etony. Kolumny Kharma Grand Ceramique Midi grały na premierze w Antwerpii - opisanej we wcześniejszym artykule HFOL.

Najwięcej emocji wywołuje szczytowa seria "Exquisite". Od "Ceramique" różni się wielokomorową obudową, wykończeniem, kablami oraz diamentowym głośnikiem wysokotonowym. Okrętem flagowym jest Grand Exquisite Reference.

To 2-metrowe monstrum ważące 400 kg, kosztuje 200 000 EUR, sprzedane w sześciu parach...Mogłem je kątem oka zobaczyć w największym pomieszczeniu produkcyjnym. No coż, nawet właściciele Grand Utopii mogą popaść w kompleksy. Najwięcej czasu spędziliśmy Exquisite Mini. Mini sugeruje najmniejszą podłogowa kolumnę prestiżowej serii, ale nie oszczędności - kosztuje 45 000 EUR i tak też się prezentuje. Czarny lakier na wysoki połysk, wypolerowane elementy z pełnego orzecha, dopieszczone detale robią wrażenie. I to jest chyba klucz powodzenia firmy: ekskluzywne produkty, wykończenie, sposób sprzedaży i prezentacji. Właściciel takich kolumn czuje się jak posiadacz Bentley'a. Nawet jeżeli jedzie z prędkością przepisową, to i tak zbiera nieme wyrazy zazdrości. Tej recepty na luksus trzyma się dźwięk : zarówno Exquisite Mini jak i Grand Ceramique Midi grają ciepło, relaksująco, dając wytchnienie po codziennej walce o byt. Głośniki to ceramiczny 7 cali mid-woofer oraz diamentowa kopułka. Szczególnie ten ostatni głośnik bardzo mnie interesował. Konstrukcja mechaniczna z Audiom TLR Focala z wklęsłą diamentową kopułką, przygotowaną również przez Thiel+Partner. Taki zestaw może się kojarzyć z bólem zębów - bardzo sztywne membrany. Stąd z niepokojem podłączałem Silver Granda Mono i Lektora Granda.

Trochę czasu eksperymentowałem z ustawieniem kolumn - całe szczęście że to była mała konstrukcja i łatwo dawała się przesuwać. Peter Bats służył również swoim doświadczeniem. W efekcie udało się uzyskać bardzo dobre granie - głęboka przestrzeń, dobra lokalizacja, głęboki bas. Tutaj żadnego wspomagania subwooferami nie potrzeba było ( co Kharma często czyni na pokazach). Pomimo 16 watów na kanał oraz 18 cm woofera, Silver Grand Mono bez problemu wypełnił pomieszczenie muzyką.

Jeszcze ciekawiej system zagrał z firmowymi kablami serii Enigma. Czasami mam ochotę skandować "Velum, Velum uber alles" , ale kable Kharmy bardziej dźwięk otwierały. Co ciekawe, Velumy lepiej pasowały od moich kolumn Holography - stąd tez nauczka o synergii wszystkich elementów toru i konieczności różnych prób, aby filharmonię w domu odwzorować. Jeżeli kogoś stać na kolumny Kharma, powinien także kupić firmowe kable. Wygląd mają nieziemski - kilka centymetrów średnicy, wężowa skóra przyprawić mogą Towarzyszkę Życia o palpitacje, ale o to właśnie chodzi - niech się trzyma z daleka. Co ciekawe, kable były bardzo miękkie i wygodne w podłączeniu, czego o Velumach powiedzieć nie można. Proces produkcyjny przebiega w bardzo niskiej temperaturze - tam porządkuje się właściwa struktura krystaliczna kabli.

Finalny efekt po dwóch godzinach eksperymentów był tym, o czym możne marzyć potencjalny właściciel - pełny relaks, żadnych ostrości i niespodzianek. Jak kieliszek wina w kabinie 90-stopowego jachtu ( oczywiście teakowego...). Są wśród audiofili tacy, którzy muszą usłyszeć grubość struny, czy też materiał z którego jest zrobiona. Kharma będzie dla nich rozczarowaniem, to nie jest granie dla przechodzących burzę hormonalną. Dla ich kieszeni także nie... Miłe dźwięki zwabiły wkrótce konstruktora kolumn i właściciela firmy, sądząc z ilości przytachanych płyt i spędzonego czasu tez mieli frajdę.

W samej firmie pracuje niewiele ponad 10 osób, stąd łatwo takich warunkach o familiarną atmosferę. W czasie przerwy na lunch słyszeliśmy dziwne stuki - jak się okazało w hali produkcyjnej był ustawiony stół do ping-ponga aby rozprostować kości.

No coż, takiej reputacji, fabryki i produktów życzyłbym każdej rodzimej firmie. A gorzka refleksja przyszła dwa miesiące później. Prowadząc mojego stalowego osiołka objuczonego Rodziną, czterema rowerami i żaglówką mijałem Wrześnię, a w niej straszące puste hale po Tonsilu. Dlaczego olbrzymia firma, obecna na giełdzie, z 50-letnią tradycją padła, a małe sprawne przedsiębiorstwa rozkwitają ? Wiele się słyszy o olbrzymiej konkurenji produktów z komunistycznego kraju, gdzie ludzie są pozbawieni jakichkolwiek praw, pracując za grosze. Być może, że na pewnym etapie Cena Czyni Cuda. Ale przyszłość należy do tych, którzy mają wiedzę, inicjatywę, wolność osobistą i wolne umysły zamiast milionów czerwonych transparentów ze szczytnymi hasłami.

Pozdrawiam,
Jarek Waszczyszyn

Jarek Waszczyszyn jest właścicielem firmy Ancient Audio: www.ancient.com.pl
Kharma - strona firmowa: www.kharma.com