Bydgoska Minima-Audio do beniaminków nie należy. Startując w 1996 roku, przecierała szlak wielu innym polskim firmom. A być firmą 'polską' nie dla każdego oznacza 'dobrą' i 'godną zaufania'. Skąd się bierze to przekonanie? Trudno zawyrokować jednoznacznie. Być może chodzi jednak o obraz oficjalnej i jedynie aprobowanej wizji polskiego przemysłu "wieków średnich", przed upadkiem komunizmu, którego elektroakustyka i wraz z urządzeniami audio, jest integralną częścią. A przecież owa oficjalna twarz była raczej maską zakładaną dla partnera, skorupą pod którą wrzało prawdziwe audiofilskie życie. Nic więc dziwnego, że kiedy tylko pojawiły się nowe możliwości - dostęp do technologii, głośników, literatury, spotkań, itp. pojawiło się wiele, często ekstremalnie ciekawych polskich firm.

Chociaż startując w przyzwoitym, całkiem przychylnym dla nowych produktów czasie, Minima-audio po jakimś czasie nieco przycichła i do zainteresowanych docierały skrawki, często przekłamanych, niepotwierdzonych informacji. Dobrze więc, że znowu słychać o niej więcej. W krótkim okresie czasu miałem możność posłuchać aż trzech konstrukcji Minimy - recenzowanych dla "Audio" w ramach nowej, prowadzonej przeze mnie, serii "świeża krew" modeli Basic 1.2 i Prestige XT oraz przekazanych niedawno do testu w "High Fidelity OnLine" Talismanów 3.2. Myślę więc, że jakieś podstawowe pojęcie o możliwościach firmy mam. A piszę o tym, ponieważ, jakkolwiek i Basiki i Prestige swoją klasę miały, wydaje mi się, że Talismany są jedną z ciekawszych konstrukcji MA jakie słyszałem.

ODSŁUCH

Po raz kolejny konstruktorzy Minimy-audio wykazali się czujnością w dziedzinie wysokich tonów. To co jest zmorą i plagą wielu uznanych, światowych konstrukcji głośnikowych - niektórych bardzo znanych - to wyostrzenie i rozjaśnienie góry. Załatwia się w ten sposób dwie rzeczy - kolumny udają pełnych emocji i temperamentu "gości", którzy każdą płytę pokażą bez zahamowań i jednocześnie w sztuczny sposób podkreśla się te składniki dźwięku, które odpowiadają za informację przestrzenną. Talismany, podobnie jak wcześniej Basiki i Prestige, zachowują w tej mierze umiar i wierność. Dzięki temu góra jest po prostu ładna - blachy z płyty Janerki "Fiu fiu..." (BMGLOC 0004, Promo Copy) były pokazywane ładnie, z wyróżnieniem różnych ich rodzajów, grubości i sposobu uderzenia. I chociaż informacje te bogactwem szczegółów nie były rzucające na kolana, to - pamiętając o cenie kolumn - można powiedzieć, że było ich wystarczająco dużo, a nawet nieco więcej... A to wszystko bez cienia rozjaśnienia i ostrości. Nie cały przedział góry jest odtwarzany z równą mocą, ponieważ aktywniejszy wydaje się górny jej zakres, podczas kiedy im bliżej do przełomu średnicy i góry, tym przekaz jest spokojniejszy. Głos Janerki był jednak wyraźny i dobrze było słychać np. przez jakiego rodzaju efekt został on "przepuszczony" w utworze "Wirnik".

Chcąc potwierdzić spostrzeżenia dotyczące głosu, sięgnąłem po płytę z muzyką (nie chodzi o soundtrack) użytą w filmie "American Beauty" ("Music from...", DreamWorks 450 210-2), gdzie utwór nr 2 zatytułowany "Because" otwiera chórek. Poprzez Talismany słychać go było w poukładany i płynny sposób. Wszystkie, nagrane w wielu podejściach, głosy były dobrze sklejone, bez irytującego czasem "prześwietlania" i burzenia iluzji wspólnego śpiewu. Owo lekkie "podrasowanie" nagrania potwierdzone było tym, że również łączenie poszczególnych fraz nie było szczególnie podkreślane. Nie było to do końca zgodne z prawdą. Trzeba jednak pamiętać, że każda konstrukcja to seria kompromisów, a im mniejsze pieniądze wchodzą w grę, tym kompromisów więcej. W tym przypadku kompromis pomiędzy analitycznością, a zdolnością do syntezy był bardziej niż satysfakcjonujący.

Szybsze granie, takie jak w utworze "Yellow Car III" Patricii Barber z japońskiej wersji płyty "Cafe Blue" (Premonition/First Impression Music, FIM CD 010, HDCD, gold) zabrzmiało szybko i wybuchowo. Wraz z wcześniejszymi spostrzeżeniami na temat Great 3 daje to podstawy do stwierdzenia, że jeżeli tylko w nagraniu znajduje się dostatecznie duża ilość energii na górnym skraju pasma (nie chodzi o rozjaśnienie), to Talismany tylko na tym skorzystają i pokażą wszystko szczególnie dobrze. Dźwięk blach nieco trzymał się głośników, ale trzeba to zminimalizować ustawieniem kolumn.

Pisałem o basie - master, nagranej pod szyldem Artur Lesicki Acoustic Harmony, akustycznej płyty Artura Lesickiego "An Unbelievable Silence" (Universal Music Polska 981 698 2) pokazał, że jest on bardzo stabilny i że jeżeli realizator umieścił go w jakimś miejscu, to Talismany go tam pokażą. I bardzo dobrze - najczęściej, przy mniej precyzyjnych niż Audax głośnikach, bas rozlewa się po scenie jak wirus pod skórą w "Archiwum X" i nie da się go w żaden sposób zlokalizować, bo za każdym razem, kiedy wydaje się nam, że go mamy, okazuje się, że jest jeszcze tam i tam, i tam też... Talismany - jak powiedziałem - miały super-stabilny, chociaż może i nie najgłębszy, bas. Przy akustycznym basie, który w utworze nr 4 schodzi bardzo głęboko, słychać, że kolumny zaczynają lekko schodzić z mocą basu gdzieś w okolicach 60-70Hz, po to, by przy 50 Hz (oczywiście mniej-więcej) znowu zagrać mocniej i głośniej, To gra już jednak bas-refleks i w związku z tym jego jakość pozostawia wiele do życzenia.

Na płytach z muzyką klasyczną słychać, że w połączeniu z hybrydowym wzmacniaczem Vincenta SV-236 lekkiemu podbiciu ulega region 1 kHz. To co powyżej jest lekko uspokojone i subiektywnie wycofane. Zyskuje na tym flet z fenomenalnej płyty z nagraniami Vivaldiego "Giorno E Notte" (Divox Antiqua CDX 70407-5), który jest wyraźny, przekazuje mnóstwo emocji i jest prawdziwym instrumentem prowadzącym. Klawesyn jest już jednak nieco zbyt cichy - słychać jego średnicę, bez owego perlistego stukania srebrzystych młoteczków. I to jest chyba jedna z cech Talismanów - lekkie uspokojenie przejścia pomiędzy głośnikami. Nie ma mowy o nieciągłości - pisałem już o głosach, ale raczej o uspokojeniu dynamiki zakresu 2-4 kHz. Nie wszystkim może się to spodobać, ale daje to w efekcie coś niespodziewanego: fenomenalne saksofony.

"Saksofonomaniacy wszystkich krajów łączcie się!" - Powinno być napisane na każdym Talismanie. W grze Bena Webstera z płyty "The Kids and the Brute" Illinois Jacquet (Verve 557 096-2) mnóstwo było przydechów, zadęć, sapnięć - czyli wszystkiego tego, co składa się na... Webstera i websterowskie granie. Przebiegając po płytach Sonny`ego Rollinsa, Coltraina i innych, za każdym razem z przyjemnością wysłuchiwałem kolejnych "pozatestowych" utworów. Zmiana przewodów z miedzianych Eichmannów eXpression 6 i interkonektu Sound Projecta Silver na set srebrnych kabelków Argentum nieco brzmienie tego instrumentu ochłodziło, dodało mu jednak precyzji. Jeżeli miałbym jednak wybierać - w tym zestawieniu wybieram miedź.

PODSUMOWUJąC

Przygotowane przez firmę Minima-audio Talismany 3.2 to bardzo udane kolumny z czystym środkiem, średnią i wyższą częścią basu i bardzo ładnie wyważoną górą. Najlepiej zagrają z czystym tranzystorem, chociaż lampa doda im trochę "autorytetu". Warto poświęcić nieco czasu na dobór źródła, ponieważ jeżeli jest ono nieco zawoalowane, jak Vincent CD-S6, to wówczas część z tak potrzebnych szczegółów bezpowrotnie wyniesie się w inne strony Polski. A bas... no, najniższego basu po prostu nie ma. A gdzie jest? Jest go przecież pod dostatkiem w subwooferach. A jest na rynku kilka urządzeń, które radzą sobie nie tylko przy odpalaniu rakiety w kinie domowym, ale i przy basie Janerki. Tak więc pozwoliłem Talismanom zagrać z subwooferem KEF-a PSW3000. To już jednak następnym razem.

Przedwzmacniacz gramofonowy jest odzwierciedleniem tej samej szkoły. W porównaniu z urządzeniem Pathosa jest suchszy, szybszy i dokładniejszy. Pomimo zasilania z sieci, tło wydarzeń jest tak ciche jak z zasilanego akumulatorowo włoskiego urządzenia. Dzięki możliwości dopasowania - tylko w trybie MM - zarówno impedancji jak i pojemności, dopasowanie do konkretnej wkładki może być przeprowadzone z zegarmistrzowską dokładnością. Na tym tle sekcja MC wydaje się nieco zbyt uboga. Oczywiście, dźwięk z wkładkami tego typu (Dynavector Karat 24R - Ruby), jest znacznie lepszy niż z MM. Najlepsze efekty uzyskałem jednak stosując zewnętrzny transformator dopasowujący (pożyczonego Audio Nota), wpięty do sekcji MM, a nie z wykorzystaniem wejścia MC.

Wojciech Pacuła

BUDOWA

Talismany 3.2 są wolnostojącymi kolumnami dwudrożnymi, z obciążeniem głośnika niskośredniotonowego w postaci bas refleksu. Na górze pracuje kopułka Vify DX25TG z jedwabną membraną podobną do "pierścieniówek" tejże firmy. Dzięki pozostawieniu szerokiej fałdy na zewnątrz cewki osiągnięto m.in. lepsze rozciągnięcie góry. Na średnicy i basie pracuje znakomity głośnik francuskiego Audaxa HM170218 z koszem odlewanym ze stopu cynku i magnezu (o nazwie zamak), gumowym resorem oraz aerożelową membraną. Aerogel (czyli aerożel) jest formowanym w specyficzny sposób kompozytem włókien kewlarowych i węglowych zatopionych w akrylowym żelu. Jej zewnętrzna część jest gładka i błyszcząca, podczas gdy dolna ma wyraźną fakturę. Obydwa głośniki są nie tylko że przykręcone wkrętami imbusowymi (zwykle w tych przedziałach cenowych stosuje się zwykłe wkręty), ale i posadowione na plastycznym materiale oraz zalutowane do miedzianych przewodów typu solid-core. Umieszczono je ponadto blisko siebie. Umiejscowiona na podwójnych (sic!) zaciskach głośnikowych (dość kiepskich, połączonych jednak niezłymi zworami z plecionki ze srebrzonej miedzi) zwrotnica została w całości zalepiona czarną masą (identycznie jak w Centurionach Sound&Line), chyba w celu zapobieżenia kopiowaniu, ale co jako efekt uboczny daje zmniejszenie wibracji elementów. A tych niestety nie da się zweryfikować. Obudowa wykonana jest z płyt MDF o grubości 22 mm, z przednią ścianką o grubości 36 mm. Jest ona pochylona tak, aby pomóc zintegrować obydwa głośniki. Od spodu umieszczono mosiężne gniazda na kolce (niestety nie otrzymałem ich - na szczęście mam kilka kompletów). Wnętrze wzmacniane jest dwoma wieńcami i poza płatem gąbki na dnie obudowy nie jest niczym wytłumiona.

MINIMA-AUDIO
TALISMAN 3.2

Dystrybucja:
Minima-audio

Kontakt:
ul. Gdańska 77
85-005 Bydgoszcz
tel. 0-52 345-6023
www.minimaaudio.pl,
email: info@minimaaudio.pl

Cena: 3950 zł